Chào mừng bạn quay trở lại (hoặc chào mừng) đến với bản tin về Khởi nghiệp một tuần một lần của tôi. Trong tuần vừa qua, bản tin vui mừng chào đón 46 nhà sáng lập, người đam mê khởi nghiệp mới tham gia.
Bản tin hôm nay, tôi muốn bắt đầu với một câu hỏi cảm thán: “Sao cậu có thể ngu ngốc đến thế?”
Nó xảy ra khi nào?
Khi bạn cố gắng giải thích điều gì đó cho người khác. Và sau một hồi tranh luận, giải thích, bạn nhận được câu hỏi tương tự như "Sao cậu có thể ngu ngốc đến vậy nhỉ?"
Và bài học hôm nay của bạn là về tâm lý học.
Bạn đã bao giờ nghe nói về trò chơi "lắng nghe" chưa?
Tôi nhớ trong một bữa tiệc tri ân cuối năm của công ty tôi, BTC có tổ chức một mini game nho nhỏ có tên gọi là "Nghe và đoán".
Trò chơi sẽ gồm 2 người, 1 người được nghe giai điệu của bài hát bằng tai nghe (gọi là người khai thác), sau đó gõ lên mặt bàn nhịp bài hát để người còn lại đoán tên bài hát.
Thật bất ngờ, 5 nhóm chơi, mỗi nhóm nghe và đoán 5 bài hát.
Trong tổng số 25 bài hát thì kết quả là chỉ có 5 bài hát được đoán ra.
Nhưng đó không phải là phần quan trọng.
Trước khi bắt đầu trò chơi, người quản trò đã yêu cầu người nghe dự đoán tỷ lệ đoán đúng của đồng đội mình.
Họ dự đoán tỷ lệ 50% trở lên.
Nói cách khác, họ tưởng mình có thể gõ đúng nhịp để người nghe có thể đoán đúng trong 1 đến 2 lần, nhưng kết quả thì khác. Có những bài hát, đến lần thứ 8 vẫn chưa ra.
Tại sao vậy?
Người được nghe, vì họ đang nghe bài hát trong đầu. Và sau đó họ sẽ mô phỏng lại kết quả nghe được bằng những nhịp gõ bàn.
Bởi vì họ đeo tai nghe, bài hát liên tục phát ra trong đầu họ, nên họ luôn nghe thấy giai điệu đó trong đầu.
Tuy nhiên, người còn lại, người có trách nhiệm phải đoán, họ chỉ có thẻ nghe thấy những nhịp gõ bị ngắt mạch kết nối với nhau.
Và khi người đoán đoán sai nhiều lần, những người nghe sẽ thầm nghĩ trong đầu: “Sao bạn có thể ngu ngốc đến vậy nhỉ?”
Bây giờ có lẽ bạn đang hỏi điều gì khiến điều này xảy ra đúng không?
Nó được gọi là “lời nguyền của kiến thức”
Hãy để tôi giải thích.
Những người khai thác đã được cung cấp kiến thức (tên bài hát) khiến họ không thể tưởng tượng được việc thiếu kiến thức đó sẽ như thế nào.
Khi họ gõ, họ không thể tưởng tượng được cảm giác của người nghe khi nghe những tiếng gõ riêng lẻ chứ không phải một bài hát.
Một khi chúng ta biết điều gì đó, chúng ta sẽ khó tưởng tượng được cảm giác không biết điều đó sẽ như thế nào. Kiến thức của chúng ta đã “nguyền rủa” chúng ta. Và việc chia sẻ kiến thức của mình với người khác trở nên khó khăn hơn.
Khi một CEO thảo luận về việc “tăng trưởng doanh thu”, có một giai điệu nào đó trong đầu ông mà các nhân viên không thể nghe thấy. Đó là một vấn đề khó tránh.
Với tư cách là người sáng lập hoặc nhà tiếp thị, bạn có thể có 5 năm hàng ngày đắm mình vào tính hiệu quả và vẻ đẹp của sản phẩm công ty bạn.
Bạn không thể học những gì bạn đã biết.
Điều này khiến bạn rơi vào tình trạng bị nguyền rủa về kiến thức khi cố gắng giải thích nó cho khách hàng hay thậm chí là nhân viên mới.
Làm thế nào để tránh rơi vào cái bẫy này?
Chỉ có 2 cách để đánh bại lời nguyền của kiến thức.
Đầu tiên là không học bất cứ điều gì. Và có lẽ bạn không muốn làm điều đó.
Thứ hai là lấy ý tưởng của bạn và biến đổi chúng theo cách đúng đắn.
Trên thực tế, tôi chưa bao giờ biết về lời nguyền của kiến thức trước khi nghiên cứu giải pháp cho chính vấn đề của mình, tôi đã nghĩ “đó là lý do tại sao tôi phải vật lộn để truyền tải thông điệp của mình”.
QUÀ TẶNG TRÍ TUỆ
"Xây dựng thứ mà 100 người yêu thích chứ không phải thứ mà 1 triệu người thích." —
Brian Chesky, Đồng sáng lập & Giám đốc điều hành, Airbnb